به چه شرکت هایی دانش بنیان می گویند؟

به گزارش صفای خبر، ابراهیمی کارشناس پارک علم وفناوری آذربایجان شرقی می گوید به موجب آیین نامه ابلاغی ،شرکت های دانش بنیان موسسات خصوصی یا تعاونی هستند که به منظور افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی در راستای گسترش اختراع و نوآوری و در نهایت تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده فراوان تشکیل می شود.
وی گفت: طبق آیین نامه مصوب، شرکت های دانش بنیان ، اهدافی نظیر، ترغیب هیئت علمی دانشگاه ها و واحدهای ‌پژوهشی برای فعالیت های بیشتر در رفع نیاز جامعه و امکان افزایش درآمد اعضای هیئت علمی، تجاری سازی یافته های  ‌پژوهشی، افزایش درآمدهای اختصاصی دانشگاه ها و واحدهای ‌پژوهشی موضوع کلی فعالیت دانش بنیان را دنبال می کنند.

شرکت های دانش بنیان چند نوع هستند؟

با مطالعه در راستای آیین نامه های موجود میتوان دریافت که این شرکت ها بر دو نوع هستند:  شرکت هایی که فقط اعضای هیات علمی مالک آن هستند و از طرفی دیگر شرکت هایی که دانشگاه ها نیز در آن مالکیت دارند.
چنانچه سهام دانشگاه کمتر از  ۵۰ درصد باشد،شرکت دانش بنیان شرکتی خصوصی است که باید تابع قانون تجارت باشد و در اداره  ثبت شرکت ها ثبت شود، اما چنانچه سهام دانشگاه ۵۰% یا بیشتر باشد شرکت دانش بنیان شرکتی دولتی به حساب می آید.

خصوصیات شرکت های دانش بنیان

بعد از مراجعه به پارک و هم صحبتی با چند تن از مالکان شرکت های دانش بنیان به خصوصیات شرکت های دانش بنیان نیز پی بردم و می توان گفت که شرکت های دانش بنیان،اساساَ کالا تولید نمی کنند و عموماَ، زمین یا ماشین آلات خاصی نیز ندارند بلکه همیشه عده ای از افراد تحصیلکرده و با تجربه اطلاعاتی تولید می کنند که این اطلاعات ، محصولات اصلی شرکت محسوب شده و برایشان درآمدزایی دارد ولی یک نکته حائز اهمیت بوده و آن این است که طرح های صنعتی و مالکیت معنوی محصولات همیشه از دغدغه های اصلی شرکت ها و مالکان آن محسوب می شود زیرا اصولاَ این دارایی ها قابل لمس نمی باشند.

زمینه های فعالیت شرکت های دانش بنیان

حیدرپور مخترع و یکی دیگر از مالکان شرکت های دانش بنیان نیز از زمین های فعالیت اکثر شرکت ها بر اساس تجربه خود گفت و آن ها را به محورهای انجام تحقیقات کاربردی، ارایه خدمات تخصصی و مشاوره ای ، تولید محصولات یا فناوری نوین(توسعه فناوری)، انجام خدمات نظارتی بر تحقیقات پژوهشی،اجرایی و مشاوره ای ،ارایه ی خدمات توسعه کار آفرینی ، ایجاد مراکز رشد و خدمات ایجاد و توسعه ی کسب و کار، ارایه ی خدمات توسعه ی محصول جدید، ارایه ی خدمات ورود کسب و کاربه بازار بین المللی و جهانی کردن آن ها و برنامه ریزی و اجرای طرح های توسعه ی کارآفرینی در سطوح ملی ، منطقه ای و محلی تقسیم نمود.

حمایت های دولتی از شرکت های دانش بنیان

جعفری راد  رئیس پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی در مصاحبه با پایگاه خبری صفای خبر افزود: شرکت های دانش بنیان از حمایت های دولتی نظر معافیت از پرداخت مالیات، عوارض حقوقی گمرکی و سود بازرگانی و عوارض مالیاتی به مدت ۱۵ سال و همچنین اعطاء تسهیلات کم بهره بلند مدت یا کوتاه مدت و یا بی بهره برخوردار می باشند.

وی همچنین شاخص های تشخیص شرکت های دانش بنیان را به دو دسته شاخص های عمومی و اختصاصی تقسیم کرد و افزود شرکت های متقاضی باید علاوه بر حداقل شاخص های عمومی شرایط مشخص شده در آیین نامه ابلاغی، یکی از سه دسته شاخص های اختصاصی را نیز احراز نمایند.

وی همچنین به تبیین شاخص های عمومی و اختصاصی پرداخت و گفت در شاخص های عمومی باید حداقل دارای مدرک کارشناسی باشند، حداقل ۳ سال سابقه فعالیت کاری یا علمی در حوزه فعالیت شرکت و یا سابقه مدیریتی داشته باشند، دارای حداقل یک اختراع ثبت شده ارزیابی شده داخلی یا یک اختراع بین المللی مرتبط با حوزه کاری شرکت باشند، حداقل نیمی از درآمد شرکت در یک سال مالی گذشته شرکت،ناشی از فروش فناوری،کالا و یا خدمات دانش بنیان آن شرکت از طریق قرارداد باشد و سابقه بیمه پرداختی برای حداقل ۳ نفر از کارکنان تمام وقت شرکت،حداقل ۶ ماه باشد وی گفت اما شاخص های اختصاصی شرکت متقاضی باید علاوه بر دارا بودن شاخص های عمومی،واجد کلیه شرایط اختصاصی نیز باشد و شرکت باید تولید کننده کالا یا کالاهای دانش بنیان مطابق فهرست کالاهای دانش بنیان مصوب کارگروه باشد که در ۲ سال گذشته آن ها را در قالب کالاهای جدید یا ارتقاء یافته عرضه کرده و دانش فنی آن را بواسطه انتقال یا ایجاد دانش فنی، از طریق فعالیت های تحقیق و توسعه،نهادینه معیارهای تشخیص محصولات دانش بنیان باشد.

آذربایجان شرقی رتبه پنجم کشور در تعداد شرکت های دانش بنیان

جعفری راد رییس پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی همچنین دیگر در مصاحبه ای با رسانه ها اعلام کرد: جایگاه استان آذربایجان شرقی را  از نظر تعداد شرکت های دانش بنیان بعد از تهران، خراسان رضوی، اصفهان و البرز در رتبه پنجم دانست.

وی افزود: بر اساس آمار، در طی سه سال گذشته تعداد شرکت های دانش بنیان استان از ۹۲ به ۲۰۸ مورد افزایش یافته و رشد بیش از ۱۰۰ درصدی را تجربه کرده است.

مشکلات شرکت های دانش بنیان

حیدرپور مالک یکی از این شرکت ها در گفتگو با پایگاه خبری صفای خبر گفت از عمده مسائل شرکت های دانش بنیان تجاری سازی برند و فروش محصولات  و از همه مهمتر اعتماد به علم و دستاورد آن هاست.

وی گفت: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با به کارگیری  شرکت‌هایی که خدمات آن ها در راستای سهولت در روند فعالیت و رونق کسب و کار شرکت‌های دانش بنیان و یا فناور (غیر دانش بنیان) است، شرکت هایی را، با عنوان شرکت‌های دانش بنیان تجاری سازی مورد تأیید قرار داده است.

به همین منظور در بخش تجاری سازی فهرست کالاها و خدمات دانش بنیان ، قسمتی در خصوص شرکت‌هایی که با خدمات خود باعث رونق بخشیدن به کسب و کار شرکت های دانش بنیان یا فناور می‌شوند، قرار داده شده است تا شرکت های فعال در این حوزه بتوانند در مورد دسته‌های موجود و مورد تأیید در بخش تجاری اطلاعات کسب کنند و این مشکل گذر کنند.

دانش بنیان فرآیندی و خدماتی

شرکت هایی که با به کارگیری تجهیزات و فرآیندهایی که در  آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت های دانش بنیان ذکر شده است، اقدام به تولید محصولات غیر دانش بنیان نمایند، می‌توانند تاییدیه دانش بنیان تولیدی نوع دو (صنعتی) را دریافت کنند. لازم به یادآوری است که تنها تفاوتی که میان شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع دو(صنعتی) با شرکت های دانش بنیان تولیدی نوع یک وجود دارد، فقط در عدم بهره مندی از معافیت مالیاتی است.

دانش بنیان نرم و هویت ساز

با پیگیری های مداوم و حمایت های معاونت علمی رئیس جمهور، ستاد نرم و هویت ساز در معاونت علمی ریاست جمهوری ایجاد شد و اقدام به تدوین آیین نامه در این حوزه نمود. شرکت های فعال در حوزه فناوری های نرم، می بایست مانند سایر شرکت های دانش بنیان از محصولات دانش بنیان  با تکنولوژی پیچیده و فناوری سطح بالا برخوردار باشند. همچنین ویژگی های  مالی، فنی و تحقیق و توسعه  استفاده شده در نیز در این شرکت ها مورد بررسی قرار می گیرد.

حل معضل بیکاری با ایجاد شرکت های دانش بنیان

محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری  در مصاحبه ای می گوید:  بیکاری بنیان همه نابسامانی‌ها است و شرکت‌های دانش‌بنیان با استفاه از فکر و ایده خود در راستای تولید دانش‌بنیان شرایطی ایجاد می‌کنند که منجر به شغل می‌شود و هر کس امروز زمینه ایجاد شغل برای جوانان را فراهم کند، کار جهادی انجام داده است.

وی با اشاره به اینکه ایجاد شغل برای افراد تحصیل کرده هزینه بسیاری دارد گفت :  شرکت‌های دانش‌بنیان بهترین مسیر برای ایجاد اشتغال افراد تحصیل کرده به شمار می روند و پارک علم و فناوری های کشور با ایجاد بستر سخت افزاری می‌تواند شرایط فعالیت بهتری برای خدمت رسانی به جامعه را فراهم آورد.

تاکید مقام معظم رهبری بر مقوله دانش بنیان

میرزائی عضو هیات علمی دانشگاه  می گوید: بر اساس تاکید رهبر معظم انقلاب و نامگذاری سال ۱۴۰۱ با مضمون دانش بنیان باید در دو برابر کردن شرکت‌های دانش‌بنیان همراه با منطق و چشم باز  تسریع شود تا منجر به تحول کشور گردد.

وی به شرکت های دانش بنیان  اشاره کرد و گفت این شرکت ها اکثرا بدون چشم داشت مالی سعی کرده اند تا نقش اجتماعی خود را به عنوان فرماندهان جنگ اقتصادی بر عهده گیرند و در شرایط کنونی باید با کمک به این شرکت ها به سمت حل و فهم مسائل جدید برای حل نیازهای کشور گام برداریم.